ADA MAIN

Ku Darpan Ariawinamngun

Jeung saenyana lurah hasil nyundutan urang lembur. Poè èta Mang Ursin ninggalkeun heula paculeun. Ki Sarja mèrènan heula anyameun. Kang Sabri nutup heula warung. Mang Sarip ngahaja teu ngurilingkeun dagangan. Mèh kabèh lalaki urang lembur ngabring rèk ngadongdon kantor kacamatan. Mapay-mapay totoang siga keur ngajajapkeun pangantèn, jiga nu rèk seserahan.

Pucuk ti girangna mah: listrik!

Dèsa Karangsaga kaliwat teu kabagèan listrik. Padahal lembur bèh girang jeung hilireunana mah geus raang. Nu jadi ambek urang lembur, naha atuh ukur kabelna wungkul nu ngaliwat ka luhureun dèsa tèh.

“Piraku urang teu ngarasa diteungteuinganan?” ceuk Lurah, “Lain kuring kurang usaha, inget! Tapi camat anyar jiga sentimèn ka dèsa urang!” pokna deui basa rapat LKMD. “Mèmèh nepi ka dèsa hilir gè, kuduna mah kapan ka urang heula. Camat anyar jeung oknum PLN jiga ada main!”

Lurah awong-awongan. Jeung enyana, urang Karangsaga kakoèt ambekna.

Bari abring-abringan maranèhna padungdengan.

“Kumaha engkè pokpokanana ka Camat?” ceuk salahsaurang.

“Mènta kaadilan wè kituh!”

“Urang sebut, Camat teu gableg cedo!”

“Ah, kasar teuing ari kitu mah.”

“Har, naha urang ayeuna rèk popoyongkodan kitu?”

“Ari rèk kitu mah ku saurang gè mahi!”

Sarèrèa unggut-unggutan nyaluyuan.

“Maksud tèh sing wajar wè.”

“Nu wajar-wajar mah kapan enggeus ku Lurah. Urang mah kapan rèk ngalakonan nu teu wajarna.”

Sarèrèa unggut-unggutan deui.

“Moal kumaha onam kitu lamun Camat ambek?”

“Nya urang pagedè-gedè ambek wè atuh!”

Sarèrèa leuwih rosa unggut-unggutanana.

Jalan nu diliwatan, jalan dèsa nu can diaspal. Sisi-sisina sawah makplak garapeun. Manjing usum porèkat, tapi teu jadi bahan obrolan nu abring-abringan. Tukang endul ukur wasa ngajanteng di tengah jalan basa nu abring-abringan ngaliwatan dirina. Motor nu ngaliwat gè maksakeun nyisi heula.

“Kè, saha nu apal ka Camat anyar?” cèuk salahsaurang deui.

“Mun geus tepung mah engkè gè meureun ngaku sorangan.”

“Bisi wè kasamaran.”

“Saha atuh engkè nu pangheulana rèk nyarita?”

“Mending ti nu ngora heula. Jang Anèn wè tah nu ngamimitian mah!”

“Ah, ti kolot heula alusna mah,” ceuk nu ditunjuk. 

“Kumaha mun Mang Ursin?”

“Is, ulah Emang atuh. Ti iraha Emang bisa nyarita jeung Camat. Nu bedas tanagana wè heula, ti nu ngora,” Mang Ursin kèkèpèhan. Sarèrèa silih rèrèt.

“Kieu atuh. Kumaha mun babarengan. Langsung cocorowokan.”

“Tah enya, mending kitu!” ceuk sarèrèa mèh bareng.

Urang lembur beuki gancang leumpangna.

Barang srog ka hareupeun kantor kacamatan, kasampak simpè. Sarèrèa silih pelong bari nyusutan kèsang, sanggeus leumpang jauh abring-abringan.

“Anèn komandoan!” salahsaurang ngaharèwos.

Anèn luak-lieuk heula, “Ngomandoan naon?” pokna.

“Ngomandoan ngagorowok, belegug! Pokona sagala rupa nu kudu dikomandoan, komandoan ku manèh.”

“Naon nu rèk digorowokkeunana?” Anèn masih kerung.

Sarèrèa silihpelong deui. Salahsaurang mèrè bongbolongan, “Kieu wè atuh: Camaaaat, kaluaaar! Kituh!

Sarèrèa nyatujuan.

“Hijji… du…”

“ulah gancang teuing, nèn! Bisi teu bareng. Kumaha kèh nu ngagorowok ti heula nu katempuhan?”

“Ah, loba teuing aturan. Geura sok-sok ka dinya Nèn!”

Anèn malikan deui, “Hiji… dua…tiluu!”

Lir keur kampanyeu. Bari ngacung-ngacungkeun peureup tingjorowok nitah Camat kaluar. Tukang bèca nu keur nambangan ngadadak ngeureunkeun heula bècana. Si Ayu nu keur ngaladangan jajamu ngahajakeun tunga-tengo heula. Barudak SD nu karèk baralik ti sakola tinglaliud nyalampeurkeun, ngadarangong na tèmbok bèntèng.

“Camaaaaatt… kaluaaaaarrr!! Kaluaaaarr Camaaaaat!”

Karyawan kacamatan jul-jol kalaluar. Tapi sanggeus ningali nu tingjorowok mah  tingrarengkog deui. Jiga nu sadar, yèn jelas-jelas nu daratang tèh lain nu rèk nguruskeun KTP. Heuleut ti harita karèk waranieun deui nyalampeurkeun nu tinggorowok bari pacekel-cekel leungeun.

Pa Sekwilmat ngawakilan nyarita, “Tenang, tenang! Cenah, “Kè, aya naon para sadèrèk?”

“Bapa tèh Camat?” ceuk salah saurang.

“Lain kuring mah!”

“Euh, lain Camat mah ulah pipilueun atuh. Kuring mah butuh ka Camat.”

Sèkwilmat kerung, pokna, “Keur eweuh Pa Camat mah.”

“Ah, wadul. Sok daèk naon?”

Sekwilmat rurat-rèrèt heula ka stap sèjèn. Geus kitu pokna, “Daèk… medu! Euweuh Pa Camat mah!”

“Anakna atuh?” ceuk Usèn nu sapopoèna kuli macul.

“His, rèk naon mamawa anak Camat?” Nu gigireunana ngagebès.

“Enggeus kudu ka saha deui?”

“Aya ku belegug ari manèh.”

Sèkwilmat mariksa deui, “Sakali deui rèk naon para sadèrèk tèh?”

“Rèk ka Camat! Mani teu cukup ku sakali.”

“Sugan bisa diwakilan ku kuring?”

“Is teu bisa! Ceuk Lurah gè nu ada main mah Camat!” 

“Ada main?” Sèkwilmat mah kerung.

“Camaaaaat… kaluaaarr!” salahsaurang ngagorowok deui. Dituturkeun ku nu sèjèn, bari nyedek rèk asup ka jero kantor. Sèkwilmat jeung stap nu sèjèn undur-unduran. Tapi nu nyedek beuki ngangsreg. Antukna stap kacamatan tèh barirat lalumpatan.

“Camaaat… kaluaaar!”

Dor! Kadèngè sada nu ngabeledug. Nu cocorowokan ngadadak simpè. “Saha nu ulin pepetasan euy?” salahsaurang nanya.

“Pepetasan atawa pèstol?”

“Pèstol?” sarèrèa tingcuringhak.

Anèn teu kaburu ngomandoan, urang lembur kaburu buriak kabur katawuran! Tingberetek satujuanana sèwang-sewangan.

“Jangan lariii!” aya nu ngagorowok. Anèn ngalieuk, “Pulisiiii….! Bari jicir leuwih kenceng.

Dor!

Mang Ursin bèak tanaga, bru nyempod di juru imah batur bari rènghap ranjug. Ngan teu lila jol nu disaragam. Dada Mang Ursin asa ditotog halu. Tapi pulisi hareupeunana kalah ka melong

“Geuning Kang Ursin,” ceuk pulisi.

Sakedapan Mang Ursin ukur matasimeuteun. Sanggeus teges karèk bisa nyarita, “Leuh geuning manèh Kamsir. Ti iraha jadi pulisi?”

“Ssstt, Banpol kuring mah! Cenah bari luak-lieuk, Naha Akang pipilueun ka nu kieu?”

“Hih, èra atuh teu milu mah.”

“Ngarah teu kanyahoan ku pulisi enyaan, ayeuna mah lumpat wè atuh sing jauh, singtarik!” ceuk Kamsir.

“Is nanaon tèh. Kumaha mun kanyahoan di tengah jalan? Tiwas Akang”

Kamsir ngahuleng. “Atuh kumaha lamun urang ucing-ucingan. Kuring pura-pura ngudag Akang.  Mun geus euweuh sasaha, Akang gancang balik.”

“Nya teu nanaon ari kitu mah.”

Becir Mang Ursin lumpat deui, deregdeg diudag ku Kamsir. Ngan teu lila aya pulisi sèjèn nu milu ngudag. Gorowok Kamsir megatan, “Keun…keun ieu mah kuring nu nyerek. Udag wè nu sèjèn!” Pulisi nu milu ngudag nurut. Beretek mèngkol ka nu sèjèn.

Di kebon sampeu tugtung lembur, sanggeus jauh ti kantor kacamatan, Mang Ursin ngudupruk kacapèan. Teu lila Kamsir nyusul. Duanana rènghap ranjug. Sanggeus sababaraha heuleutan, Kamsir nanya, “Aya naon tadi tèh? Siga rèk ngajakan perang.”

“Puguh rèk nèangan Camat.”

“Har, piraku teu tepung jeung Camat? Kapan tadi tèh katingalina mah ka Karangsaga-keun kana motor. Ceuk dunungan kuring mah rèk ngajakan Lurah Karangsaga ka kantor PLN.”

Mang Ursin colohok, “Rèk naon Camat jeung Lurah ka kantor PLN?”

“Kapan nguruskeun listrik dèsa Karangsaga!”

“Naha? Ku naon atuh lurah ambek-ambekan?”

“Lurah?” ceuk Kamsir ditungtungan ku nyikikik.

“Kamari gè Lurah ambek-ambekan ka komandan kuring. Pèdah Camat anyar jiga ada main jeung pamajikan ngorana.”

Mang Ursin teu bisaeun milu seuri cara Kamsir.

Pok Kamsir nyarita deui, “Jung geura balik, Kang. Bisi urang disangka ada main!”***

Tina Nu Harayang Dihargaan, Karya Darpan Ariawinangun